بررسی الکترون میکروسکوپیک تاثیر یادگیری احترازی فعال دو طرفه بر پلاستیسیته سیناپسی لایه مولکولی شکنج دندانه ای در تشکیلات هیپوکامپی

فرآیند یادگیری منجر به تغییرات بیوشیمیایی، بیوفیزیکی و فراساختاری سیناپس های عصبی در نواحی خاصی از دستگاه اعصاب مرکزی موجودات زنده می شود. در پروژه حاضر، تاثیر یادگیری احترازی فعال دو طرفه بر شکل پذیری سیناپسی ساختاری در یک سوم میانی لایه مولکولی تیغه فوق هرمی در شکنج دندانه ای پشتی مورد مطالعه قرار گرفته است. این ناحیه مهمترین ورودی های حسی را از قشر انتورینال داخلی و از طریق مسیر نفوذی داخلی دریافت می کند. اکثر سیناپس هایی که از این وردی های آکسونی حاصل می شود، سیناپس های آکسون-خاری ونامتقارن می باشند که 90 درصد از سیناپس های ناحیه مورد نظر را شکل می دهند. مورفولوژی سیناپس های خاری در ناحیه فوق الذکر در سه گروه از موش های صحرایی با میکروسکوپ الکترونی عبوری مورد مطالعه قرار گرفت:1- موش هایی که پس از آموزش احترازی فعال دو طرفه در روز سوم آموزش، به حداقل 90 درصد پاسخ شرطی در 20 تست موزشی آخر از 40 تست آموزشی دست می یافتند (گروه تجربی).2- موش هایی که پس از آموزش احترازی فعال دوطرفه تا روز سوم، پاسخ شرطی ایجاد نمی نمودند (گروه شرطی شده کاذب)3- موش هایی که عمل آموزش احترازی فعال دو طرفه به روی آنها اعمال نمی شد و تنها به منظور سازگاری، به مدت سه جلسه 20 دقیقه ای در جعبه آموزش قرار داده می شدند (گروه کنترل)در مطالعات فراساختاری، پارامترهایی از سیناپس های خاری مورد ارزیابی قرار گرفت که در مقاطع منفرد بافتی قابل تفسیر بود. در گروه تجربی، ناحیه اتصال سیناپسی و سر خارهای دندریتی در مقایسه با سایر گروه ها به اشکال مقعر، کاشه ای، دو شاخه و نامنظم درآمده بود و مراحل اولیه شکل گیری اسپینول ملاحظه می شد. تراکم وزیکل های سیناپسی کاهش یافته بود و ناحیه متراکم پس سیناپسی نیز در مقایسه با سایر گروه ها تحلیل رفته بود. اما در موش هایی که به صورت کاذب شرطی شده بودند تغییری در شکل ناحیه اتصال سیناپسی و سر خارهای دندریتی، در مقایسه با گروه کنترل رخ نداده بود. ضخامت ناحیه متراکم پس سیناپسی به طور قابل توجهی نسبت به گروه کنترل افزایش نشان می داد و مهاجرت وزیکل های سیناپسی به سمت غشا پس سیناپسی ملاحظه می گردید. نتایج این پروژه بیانگر این است که آموزش احترازی فعال دو طرفه بر فراساختار سیناپس های 3/1 میانی لایه مولکولی تیغه فوق هرمی در شکنج دندانه ای پشتی، موثر واقع می شود.